Welkom op mijn Reislog!
Hallo en welkom op mijn reislog!
Vijf weken lang ben ik op reis geweest door een deel van de Balkan. Ik begon in Montenegro, het land van de zwarte bergen, de diepe kloven, prachtige stranden en adembenemende uitzichten. Maar ook het land met een fascinerende historie, een trots volk en de littekens van jarenlange oorlogen. Daarna reisde ik nog verder door Bosnie en Servie en eindigde in Budapest.
Wat kun je lezen?
Op deze blog kun je lezen over Dubrovnik, over gekke backpackers in Kotor, over het mooie strand van Budva, over jongeren in Podgorica, en leegte en schoonheid van de Dormitur en de Tara Canyon, over oorlog en vrede, over waarom Sarajevo zo geweldig is, over een klein zigeunermeisje en een grote kathedraal in Belgrado en over de meest bijzondere tijdsbesteding van Serven.
Op deze geweldige Nederlandstalige site kun je van alles lezen over Montenegro
Wat kun je zien?
Bekijk foto's van mooie stranden, hoge bergen, diepe kloven, leuke mensen en grote steden. Foto's
Ik zie je graag terug op mijn reislog en laat gerust af en toe eens een berichtje achter!
Groetjes,
Geert
Een rare gewoonte in Servië - Novi Sad
Een Servische gewoonte.
De Serviers in grote steden houden er een eigenaardige - maar zeer vermakelijke - gewoonte op na. Terwijl de tandeloze boertjes op het platteland nog met een os aan het ploegen zijn hebben de stedelingen wel wat beters te doen. Na een uur of 4 's middags verandert de hoofdstraat van elke stad in Servie en Montenegro namelijk in een soort openbare catwalk. De inwoners van de stad verdelen zich in 2 ploegen. De ene ploeg, de 'lopers', begint statig met de neus omhoog en met wiegende heupen door de hoofdstraat heen en weer te paraderen. Afhankelijk van de lengte van de straat doen ze dat zo'n 20 tot 30 keer. De andere helft gaat, onder het genot van allerlei soorten lekkere drankjes, de schoonheid van de 'lopers' bewonderen vanaf de terrasjes. Pas als de tafel helemaal vol staat met lege glazen en kopjes mag er gewisseld worden. De 'zitters' staan op en beginnen aan hun paradetocht terwijl de 'lopers' - inmiddels met blaren aan de voeten - neerstrijken aan de vrijgekomen tafels. De mensen Novi Sad zijn hierin met stip de beste. Niet alleen zetten ze de beste tijd neer (gemiddeld gaan ze door tot ongeveer 2.00 's nachts) maar leveren ze ook de hoogste kwaliteit. De vrouwen in Novi Sad lijken wel massaal ontsnapt te zijn uit een modellenschool en ze zijn gekleed alsof ze net van een opname van een zara of G-star reclame komen lopen. Helaas voor de mannelijke toeristen onder ons, ik heb zelden een vrouw zonder vriend gezien, de concurrentie is groot, want de mannen hier zijn ook lelijkste niet. Ik heb het vermoeden dat ze zo'n twee keer per dag in de sportschool te vinden zijn. Maarja, je hoeft maar 1 keer te zeggen dat je uit Nederland komt en je hebt alweer een enorme voorsprong :-).
De wereld is groot, de Balkan is klein.
Eens per jaar verandert het nu zo burgerlijke Novi Sad in een bruisende stad: tijdens het Exit festival, dat in de ruines van het fort wordt gehouden. Ik loop omhoog naar het fort om van de zonsondergang boven Novi Sad te genieten en om afscheid te nemen van de Balkan. Formeel gezien ligt de grens van de Balkan net onder Novi Sad, dus eigenlijk ben ik al niet meer in de Balkan. Dat komt omdat dit gebied heel lang bij Hongarije heeft gehoord, wat duidelijk te zien is aan de welvaart in deze regio. Ik kom een gezellige Hongkongnees tegen, ook een backpacker, die in Stockholm studeert, aan dezelfde universiteit als mijn huisgenoot. Maar gelukkig, zo klein is de wereld niet, ze kennen elkaar niet. Maar zo klein is de Balkan wel. Want twee minuten later loop ik een Australisch meisje tegen het lijf die ik vier weken eerder in Tivat (kotor) heb ontmoet. Het is een geweldig mens, het is fantastisch om verhalen uit te wisselen. Ik besluit om nog een dag te blijven en samen met haar richting Budapest te reizen, via Subotica.
Van Subotica naar Budapest
In Subotica moeten we twee uur lang op een trein wachten. Dus vermaken we ons met idiote wat-wil-je-liever-zijn vragen zoals: liever Saturnus of een baksteen? liever blauw of een 8? liever een taxi of een sprinkhaan? Zo kom je de tijd wel door. We stappen in en vallen doodmoe in slaap. Met een sukkelgangetje tuft de trein de nacht door, richting Budapest, richting het westen, richting huis. En ik? Ik droom over Saturnus, over bakstenen, over een grote blauwe acht en een sprinkhaan in een taxi. Tot de zon mij wakker maakt en de wolken in allerlei wonderlijke kleuren tovert. Onder rood gekleurde lucht tuft de trein langzaam de drukte van Budapest in.
Belgrado - De grote kathedraal en het kleine zigeunermeisje
Belgrado
Zo gezellig en vredig als Sarajevo is, zo lelijk en druk is Belgrado. Maar een ding is zeker: Het is een bruisende stad. En Belgrado is daarmee echt de enige op de Balkan. Langs de rivier liggen tientallen partyboten en daarop wordt de hele zomer lang, elke dag, tot diep in de nacht gedanst en gesjanst. Wel de moeite waard om te bezoeken, dus.
De beste plek om in Belgrado te bezoeken is het park met het fort ten zuiden van het centrum langs de splitsing van de Sava en de Donau. Vanaf daar kun je de 'pedestrian zone' in slenteren en je vermaken met mensen kijken, shoppen, of kijken naar een van de straattheaters, straatschilders of dansers die altijd wel ergens te vinden zijn.Veel historie heeft Belgrado niet, althans, er is niets meer van over. Belgrado heeft zeker een rijke historie, maar de stad is zo vaak verwoest, beschoten of gebombardeerd dat er bijna niets meer aan historie te zien is.
De grote kathedraal en het kleine zigeunermeisje
Ik zit van een afstandje de St. Sava te bewonderen. Het is de grootste orthodoxe Kathedraal ter wereld en wordt gebouwd in Belgrado ter ere van St. Sava. Ze zijn er in 1937 mee begonnen, maar 't is nog niet helemaal af. De St. Sava Kathedraal is indrukwekkend groot en mooi. Van deze afstand vallen de kleine silhouetten van de in- en uitlopende mensen in het niet bij de enorme bogen en de blinkende daken. Hier in de St. Sava vereren de Serven hun heiligen. Ze slaan kruisjes en kussen beeldjes tot ze eeld op hun vingertoppen hebben en blaren op hun lippen. En als ze de kerk vol blinkend goud en glanzend marmer weer uitschuifelen kunnen ze hun knagende geweten nog afkopen met een paar centen bij de zigeunerkinderen die voor de deur staan te bedelen. Hier krijgen ze meer geld dan in het centrum, maar goed, als Jezus en Maria met nog 20 andere heiligen in je nek staan te hijgen kun je wel een paar extra centen missen. Er zijn in Belgrado veel bedelaars, maar er wordt ook veel gegeven. In Nederland zijn de meeste bedelelaars volwassen mannen van in de 40, in de kracht van hun leven, die er een potje van hebben gemaakt. Hier bedelen alleen oude verschrompelde vrouwtjes, gehandicapten en kleine kinderen. Kwetsbare mensen, die hier met een bijzondere zorg en respect worden behandeld. Behalve dan de zigeuners, die worden in de hele wereld met de nek aangekeken. Een klein meisje vraagt ook mij om geld. Maar ik geef niets, ik probeer in mijn beste Servisch een praatje aan te gaan, ik vertel dat ik uit Nederland kom en zeg hoe ik heet. Maar mijn Servisch is zo beperkt dat een gesprek voeren niet mogelijk is. Als ik 100 meter verderop achterom kijk staat ze me nog steeds met haar mooie grote ogen na te staren. Misschien heeft ze nog nooit een 'buitenlander' gezien, of, heel misschien, maar ik hoop het niet, heeft ze nog nooit een kerkganger gezien die niet zwijgend een muntje in haar hand stopt, maar de moeite neemt om met haar te praten.
Ik verblijf in Belgrado bij een couchsurfer, een ontzetten toffe gast, die me met veel van zijn vrienden laat kennismaken. Na twee avondjes stappen, St. Sava spotten en in het park liggen vertrek ik weer, op naar Novi Sad.
Feestjes in Banja Luka, Bosnie en Herzegovina
Banja Luka
Banja Luka is een vreemde stad. Alle 16 moskees zijn tijdens de Bosnië oorlog opgeblazen. Opgeruimd staat netjes. Trouwens, moskees zijn hier helemaal niet meer nodig, er is geen moslim meer te bekennen, die zijn toch allemaal vermoord of gevlucht. Een keurig staaltje etnische zuivering, zou ik zeggen. Maar gelukkig staat de orthodoxe kathedraal er wel mooi bij, net gerenoveerd, met een paar duizend watt verlichting eromheen, midden in een strak groen gazonnetje dat dagelijks gesproeid, aangeharkt en gladgestreken wordt. *
Feestje
In Banja Luka is net het kampioenschap rafting begonnen, dus ik beland precies in een feestje. Nu houden mensen op de Balkan zowieso wel van feestjes, in bijna elke stad waar ik tot nu toe geweest ben belandde ik 'toevallig' in een feestje. In de hoofdstraat staat een podium met life muziek, een reggae bandje staat daar snoeihard de hele avond lekkere muziek te maken. En aan het einde van de hoofdstraat is een gezellig parkje waar ik de volgende dag de halve dag lig te slapen. Want in een halve dag had ik de stad ook al wel gezien.
voor de toeristen...
Banja Luka is, op de belachelijke hoeveelheid mooie vrouwen na, niet zo'n interresante stad. Wel aardig om de ruines van de moskees te zien of om naar het Servisch Nationaal Museum te gaan, te feesten in 1 van de discotheken, in het park rond te hangen, of te shoppen in de hoofdstraat.
Bosnie & Herzegovina: Van Jajce naar Banja Luka.
Jajce
Ik loop in de stortregen door de straatjes van Jacje op zoek naar een paraplu. Jajce is een eigenlijk maar een klein dorp, maar het is lange tijd de hoofdstad van Bosnie en Herzegovina geweest en heeft wat kleine maar interessante musea, een ruïne van een fort en twee mooie watervallen, waarvan 1 midden in het centrum. Een man vraagt wat ik zoek. Ik zeg dat ik een paraplu zoek, waarop hij me spontaan aanbiedt me met zijn auto naar huis te brengen, zodat ik niet door de regen hoef te lopen. 'No thanks', antwoord ik 'I am not going home, I am going to Banja Luka'. En dat had ik niet moeten zeggen. Zijn gezicht verstart: 'You are Cetnik, Serb!'. 'No, No, No, I'm not a Serb, I am a tourist.'. Maar de beste man was duidelijk nog niet tevreden met mijn antwoord. 'We don't like Serbs', zegt hij nors. Ja meneer, dat was me al wel duidelijk. Om het goed te maken probeer ik nog 'I came from Sarajevo this morning'. Maar ook dat valt niet in goede aarde: 'They are assholes, really assholes'. Hij zal de regering wel bedoelen, ik weet het niet. De man gebaart me in de richting van een winkel met paraplu's en verdwijnt. Even later slof ik onder mijn nieuwe paraplu met sompige schoenen door de verlaten straten van Jajce. Een erg mooi dorpje, en ik denk dat als hier de zon schijnt en als je vooral je mond maar houdt over Serviërs, dat het hier dan best leuk is. Maar ik neem de eerstvolgende bus naar Banja Luka... heel stiekem.
Het Dayton Akkoord
Bosnië en Herzegovina bestaat uit twee entiteiten: 'Federatie van Bosnië en Herzegovina' en de 'Servische Republiek' (met Banja Luka als 'hoofdstad'). Nadat de VN keihard heeft gefaald in hun veel te laat opgestarte schijnoptreden in Bosnië en Herzegovina tijdens de Bosnië-oorlog is er eind 1995 een 'oplossing' bedacht onder leiding van o.a. VS, Rusland en een aantal EU landen: Het Dayton Akkoord (wikipedia). In Het Dayton Akkoord staat heel kort samengevat het volgende: 'Nou jongens, we hakken het land gewoon in twee stukken, de ene helft is voor de Bosnische Serviërs en de ander helft is voor de Bosnische Moslims/Kroaten. Nu niet zeuren en stoppen met schieten!' En het heeft gewerkt, ze zijn gestopt met schieten. Maar vrede is er niet gekomen.
Sarajevo
Sarajevo is in1 woord geweldig. Het wordt wel eens het Jeruzalem van Europa genoemd. Als je in deze stad loopt kun je je niet voorstellen dat hier 16 jaar geleden vreselijk veel gevochten is. Alleen de kogelgaten en de restanten opgeblazen huizen getuigen nog van oorlog.
Zondagochtend, de minaretten jengelen hun oproep tot gebed over de stad. Een half uur later wisselen de kerkklokken van de Katholieke en Orthodoxe kerk elkaar af en vanuit de honderden cafeetjes klinkt de westerse pop en lokale volksmuziek. In de straten hoor je het geklets van duizenden extreem relaxte koffiedrinkende mensen: moslims, orthodoxen, katholieken, joden, serbs, bosniaks en heel veel toeristen, allemaalleven ze hier vredig naast elkaar. Over de groene boulevard wandelen en skaten de mensen langs de stukgeschoten gebouwen. De boulevard langs de rivier en de bazaar,dat zijn de leukste plekken in Sarajevo. En 's avonds stromen de cafe's en bars vol met mensen voor een lange nacht kletsen en swingen. Sarajevo is een vredige stad, maar laat op de avond, nadat er wat gedronken is, komen de verhalen van de locals naar boven en blijkt dat er onder het oppervlak nog heel veel spannig is. Wepraten totvroeg in de ochtendmet een half Serb, half Croaat met een islamitischeachternaam, uit BanjaLuka (dat is de meest ongelukkige combinatie die je in dit land kunt hebben), hij is gevlucht naar Canada en is hier op bezoek bij familie:'Sarajevo is very nice, but the whole country is fucked up'. En dat zal ik nog merken als ik twee dagen later het binnenland van Bosnie en Herzegovina in ga.
Een andere wereld - Pljevlje - Montenegro
Een andere wereld
Ten oosten van de Tara Kloof is alles anders. Ik ben nu in Plevlje. Hier paraderen geen mooie mensen in stijlvolle kleding over de boulevards. Hier rijden geen dikke Hummers en glimmende audi's door de straten. Hier zijn namelijk geen boulevards, hier is de kleding niet stijlvol en hier is geen geld voormooie auto's. Alles is hier lelijk: De wegen, de auto's de huizen, alleen de mensen zijn hiernog steedsmooi.
Plevlje
De minaretten steken hoog boven de vervallen daken uit en in de hele stad hangt de doordringende geur van haardvuur. Maar hier voel ik me meer thuis dan in het westen van Montenegro. Er is een wet die in de hele wereld geldt: Materiele en sociale rijkdom zijn omgekeerd evenredig aan elkaar.
Vanaf de tarakloof ben ik hier heen gelift. Ik ben op zoek naar het busstation, een man in een gammele auto draait zijn raampje open en vraagt wat ik zoek. 'Autobuska stanica', antwoord ik,het portier zwiept open en ik wordt naar het busstation gebracht. Helaas gaat er vandaag geen bus meer naar Sarajevo, er gaat er namelijk maar 1 per dag. Dus ik moet hier 1 nacht blijven.
Ik slenter wat rond door de stad, een klein meisje rent op me af en begint heel druk tegen me te praten terwijl ze naar mijn colaflesje wijst. Als ik in het Nederlands antwoord rent ze geschrokken terug naar haar vriendinnetjes. Overal spelen hier kinderen tot 11 uur s avonds op straat: volleybal, voetbal, verstoppertje. De ouders doen ook mee. Het is hier en daar pikdonker, want niet alle straatlantaarn werken. Ik loop met tweehonderd euro en mijn paspoort op zak, in Italie zou ik dat nooit gedaan hebben, maar hier voel ikme volkomen veilig.
Pljevlje is een geweldige stad. Morgen op weg naar Sarajevo.
Tara Canyon - Montenegro
Tara Canyon
Vandaag ben ik op de plek waarvoor ik in de eerste plaats naar Montenegro ging: De Tara Canyon. De Tara Canyon is de op een na langste Canyon ter wereld (82km) en is 1300 meter op het diepste punt. Op het diepste punt wonen zelfs mensen: wat boertjes zonder tanden. De Canyon kom je alleen maar in en uit met een 4-wheel-drive, met een kayak, of zoals ik, met een mountainbike. Het uitzicht vanaf het hoogste punt is geweldig. Diep onder je zie je de groenige rivier stromen langs de diepe grijze wanden van kloof. Gister heb ik vanaf bijna dat hoogste punt de meest verschikkelijke en meest indrukwekkende mountainbiketocht van mijn leven gemaakt. Met een rotgang ben ik 1000 meter afgedaald vanaf bovenaan de klif tot aan de rivier, naar de 'indiana jones bridge' (een hangbrug met losse planken aan 4 staalkabels). En daarna weer naar boven
Tara Bridge.
De Tara brug is niet alleen een knap staaltje ingenieurswerk, maar achter deze brug schuilt ook het verhaal van heldenmoed. Vlak voor de tweede wereldoorlog werd deze brug voltooid. De brug verbond het oosten van Montenegro met Nikcis en Zabljak. In mei 1942 waren de Italianen gelegerd in Zabljak, klaar om op te rukken naar het oosten, over de Tara Brug. Om dit te voorkomen heeft een van de ingenieurs van de brug zijn eigen creatie opgeblazen. Hiermee heeft hij de Italianen (tijdelijk) weten tegen te houden. Deze daad heeft hij met zijn leven moeten bekopen, hij is gevangen genomen en op de restanten van de brug geexecuteerd. De brug is na de oorlog hersteld, en is zeker de moeite waard om eens te bekijken.